16-31 Ocak 1943: Stalingrad kurtarılmak üzere
16 Ocak 1943 Stalingrad’da mahsur kalan Alman birliklerinin durumu korkunç; açlıktan ölmekte olan bazı askerler, yiyecek bulabilmek için Kızıl Ordu’ya teslim oluyor. Alman subay Alex Dohna-Schlobiten: “Adamlarımızın silahı hatta çizmeleri bile yok. İyice zayıflayan adamlar dizlerinin üzerinde sürünüyor, ayakları üzerinde donarak ölüyorlar.”
Kızıl Ordu, Stalingrad’da Alman ikmal uçakları için son iniş noktası olan Pitomnik Havaalanını ele geçirdi; kapana kısılmış Almanlar için artık kaçış yok. Yaralı Alman askeri Raimund Beyer, Stalingrad’dan son hastane uçağıyla tahliye edildi: “Uçağa yüklenirken, doktor kıskanç bir şekilde: ‘Memlekete selamlar’ dedi.
17 Ocak 1943 Amerikan askeri yönetimi için devasa bir yeni ofis alanı olan “Pentagon” un inşaatı tamamlandı. Takviye çeliği kullanımını azaltmak için geniş ve birkaç katlı olarak inşa edilmiş, şimdi ABD savaş planlaması üzerinde çalışan 33.000 personeli barındırabilir.
Kızıl Ordu, Stalingrad’ın cebine ilerledikçe binlerce Alman askerini esir alıyor. Bir Sovyet askeri, ele geçirilen bir panzerin üzerinde dururken alaycı bir şekilde bir çift ev yapımı botu kaldırıyor ve Wehrmacht’ın Rus kışı için ne kadar hazırlıksız olduğunu gösteriyor.
Kraliyet Hava Kuvvetleri bombardıman uçakları, Almanya’nın başkenti için yapılan hava saldırılarından 14 ay sonra, dün ve bu gece yine Berlin’i vurdu. Uçaklardan birinde bir BBC muhabiri Richard Dimbleby, yangın bombalarının çağlayanları hakkında haber yapıyor.
18 Ocak 1943 Yahudi Savaş Örgütü (ZOB) Varşova gettosuna silah sokmayı başardı. Nazi ölüm kamplarına gönderilmek yerine kalan yaklaşık 60.000 kişinin savaşarak ölmesini planlıyorlar. Nazi işgali altındaki Polonya’daki Varşova Gettosu’na yürüyen SS subayları, Treblinka’da 8.000 Yahudiyi imha etmek üzere toplamak için, makineli tüfeklerle silahlanmış Yahudi savaşçıların üzerlerine ateş açmaları karşısında hayrete düştü.
19 Ocak 1943 Berlin’in RAF tarafından bombalanmasına misilleme olarak, 118 Luftwaffe uçağı 2 yıl içinde ilk kez Londra’ya baskın düzenleyerek Doğu Cephesinde umutsuzca ihtiyaç duyulan uçakları batıya yönlendiriyor. İngiliz uçaksavar silahlarından düşen şarapnel sonucu 23 Londralı öldürüldü.
20 Ocak 1943 Alman yetkililer, Wehrmacht birliklerini Nazi işgali altındaki Varşova’daki gettodaki silahlı Yahudi direnişinin patlak vermesini bastırmaya çağırdı. Tabanca ve yanan benzin şişeleriyle donatılmış Yahudi savaşçılar karşısında SS geri çekiliyor.
ABD bombardıman uçakları, Burma açıklarında bir Japon konvoyunu vurarak nakliye gemisi Nichimei Maru’yu batırdı. Amerikalılar gemide 985 Hollandalı mahkûmun olduğunun farkında değildi. 50’den fazla Hollandalı mahkûm Müttefik hava saldırısında hayatını kaybetti. Japon kuvvetleri, tekrarlanan saldırılar adadaki Amerikan mevzilerini kıramadıktan sonra Guadalcanal‘dan tahliye olmaya hazırlanıyor.
21 Ocak 1943 Londra’daki Sandhurst Road School, Luftwaffe’nin gündüz saldırısı sırasında 500 kiloluk Alman bombasıyla vuruldu. 38 çocuk ve 6 öğretmen öldürüldü, 60 kişi daha yaralandı. Çaresiz ebeveynler enkaz altında çocuklarını arıyor.
22 Ocak 1943 Bletchley Park’taki İngiliz şifre kırıcılar, SS başkanı Himmler’e gönderilen bir mesajı deşifre etti: “Höfle telgrafı” geçen yıl 4 Nazi toplama kampında öldürülen Yahudi kurbanların sayısı hakkında ayrıntılı istatistikler içeriyor. Toplam 1.274.166 kişi öldürüldü. Naziler, kısmen muhasebe amacıyla ölüm kamplarına gelen kurbanların sayısını kaydetme konusunda titiz davranıyorlar: SS, Alman Demiryollarına, Holokost trenleri ile taşınan her mahkûm için üçüncü sınıf bir ücret ödüyor. Dört yaşın altındaki çocuklar ücretsiz seyahat ediyor. İngiliz kriptanalistleri raporun öneminin farkında değiller: telgraf “özel muameleyi” ifade ediyor, öldürmeyi değil ve ölüm kamplarını yalnızca baş harflerle listeliyor: L (Lublin), B (Bełżec), S (Sobibor), T (Treblinka). Polonya Yahudilerinin soykırımına dair kanıtlar gizli Birleşik Krallık arşivlerinde bulunuyor.
23 Ocak 1943 Papua, karada Japonlara karşı ilk kesin Müttefik zaferidir. 6 aydır savaşın devam ettiği bölgede Avustralyalı ölürken, 13.000 Japon öldü veya esir alındı. Japon birlikleri sonunda Papua adasından sürüldü. Avustralya ve ABD kuvvetleri, açlıktan ve hastalıktan etkilenen Japon ordusunun son kalıntılarının bir sığınak olarak tuttuğu Sanananda’yı da ele geçirdi.
24 Ocak 1943 İngiliz 8. Ordusu, İtalyan valinin şehri ve Libya kolonisini Müttefiklere teslim etmesinden sonra Trablus’ta geçit töreni yapıyor. Faşist İtalya’nın Kuzey Afrika imparatorluğu sona erdi. Mussolini’nin Kuzey Afrika’ya yayılan yeni bir Roma İmparatorluğu hayali öldü. 8. Ordu, son 80 günde El Alamein‘den Trablus’a, kayalık tek sahil yolu boyunca 1400 mil seyahat etti. Askerler adam başı 22.5 kg yiyecek, artı haftalık tayın 50 sigara ve 2 paket kibrit taşıyorlar.
Faşist İtalya’nın Kuzey Afrika imparatorluğu’ndan geride kalan az şeyden birisi de gösterişli anıtlar: Libya çölündeki “Mermer Kemer” ya da Roma Traverten taşında 31 metrelik zafer takı gibi.
ABD Başkanı Roosevelt, Kazablanka’daki Müttefik savaş konseyinde Faslı Sultan V.Muhammed ile bir araya gelerek soruyor: “Faslıların yaşadığı Fas neden Fransa’ya ait?” Vaatler: “Savaşı kazandığımızda,” ABD “daha fazla emperyalist hırs” yapmayacaktır.
Alman Propaganda Bakanlığı, altı ay önce üretilmiş hiç basılmamış Stalingrad zaferi afişlerinin imha edilmesini bekliyor.
Alman gazeteleri, Stalingrad’ı “savunma savaşı” olarak nitelendiren Doğu Cephesi’ndeki durumla ilgili kötümser haberler yayınlamaya başladı. Nazi köşe yazarı Karl Megerle şöyle yazıyor: “Bu savaşta ilk kez, Almanya belirli bir öneme sahip ters talih ile karşı karşıya.” “Stalingrad fethedildi!”
26 Ocak 1943 Müttefiklerin “kayıtsız şartsız teslim” talebiyle ilgili olarak ABD Başkanı: “Bu, Almanya, İtalya veya Japonya nüfusunun yok edilmesi anlamına gelmez, ancak bu ülkelerin diğer insanlara karşı fetih ve boyun eğdirmeye dayanan felsefelerinin yok edilmesi anlamına gelir…”
27 Ocak 1943 Sovyet birlikleri Kafkasya’da akın ediyor, İtalyan ve Macar ordularını kuşatıyor ve Stalingrad’da Almanları izole ediyor.
ABD hükümeti etin bu yıl 1 Nisan’dan itibaren karneye bağlanacağını duyurdu. Fiyat İdaresi Ofisi, aylarca kendileri tarafından uygulanan kemer sıkma taleplerinin ardından Amerikalıların “tüm yenilebilir etleri” satın almalarının kısıtlanacağını açıkladı.
28 Ocak 1943 İki Sovyet birliği kıskaç uçarını Stalingrad’da bir araya getirerek kuşatılmış Almanları yarıp geçiyor. Şehirde sadece iki izole Wehrmacht direnişi kaldı ve Kızıl Ordu binlerce esir alıyor. Stalin, bu kış Sovyet saldırısında Kızıl Ordu’nun 102 Alman Ordusu tümenini imha ettiğini ve 200.000 Mihver esirini ele geçirdiğini ancak henüz Stalingrad’daki Altıncı Ordu’nun ele geçirilmesini saymadığını açıkladı.
“Tayın uygulaması hepimiz için adil bir pay demektir”. ABD, ordulara ve Müttefik nüfusa tedarik etmek için yurtdışına her zamankinden daha fazla miktarda yiyecek gönderiyor.
29 Ocak 1943 Stalingrad’daki Alman Altıncı Ordusu’nun parçalanmış kalıntılarının başı olan General Paulus, karargahını bir mağazanın yıkıntılarının altındaki bir
mahzende yaptı. Artık birliklerinin diğer cepleriyle ve Alman komutanlığı ile aralıklı telsiz bağlantısı yok.
Reichsmarschall Göring, General Paulus’a acı direnişleriyle ilgili neşeli bir mesaj gönderiyor: “Altıncı Ordu’nun başlattığı mücadele tarihe geçecek. Gelecek nesiller gururla … özveri için bir Stalingrad’dan bahsedecek.” Hitler’in Stalingrad ile en son radyo teması, Paulus’un teslim olmasını yasaklıyor: “Altıncı Ordu, son adam ve son ana kadar pozisyonlarını koruyacak; kahramanca dayanıklılıkları ile Batı dünyasının kurtuluşuna unutulmaz bir katkı sağlayacaktır” diyor.
30 Ocak 1943 Alman radyosu, 16 ila 65 yaş arasındaki tüm erkeklerin ve 17 ila 45 yaş arasındaki tüm kadınların, eğer halihazırda çok önemli işlerde çalışmıyorlarsa, “işçi olarak çalıştırılacağını” duyurdu. Reich, milyonlarca yabancı işçinin askere alınmasına rağmen bir işçi sıkıntısı ile karşı karşıya. En az 4 milyon “Ostarbeiter”- doğulu işçi- fethedilen Polonya ve SSCB’den köle işçi olarak Almanya’ya getirildi. Gönüllüleri olmayan Naziler, zorunlu çalıştırma için silah zoruyla köylüleri topluyor.
Naziler, Almanya’daki Çingenelerin nihai olarak yok edilmesini emrediyor: Reich’daki tüm Roman ve Sinti halkları Auschwitz‘e gönderilecek. SS başkanı Himmler, Romanların imhasından küçük bir grubun ayrılmasını istedi: 300 “saf Çingeneyi” “insanlık dışı ırkların” insan hayvanat bahçesi olan “etnik bir bölgede” korumak istiyor.
31 Ocak 1943 Bugün Almanya’da Hitler’in iktidara gelmesinin 10. yıl dönümü. Naziler, Reich genelinde geçit törenleri ve konuşmalarla kutlama yapıyor. Kraliyet Hava Kuvvetleri, şenlikleri bozmak için Berlin’e birkaç gündüz bombardımanı düzenledi.
Hitler’in mesajı, Paulus’a hiçbir Alman Mareşal’in esir alınmadığını hatırlatıyor. Sovyetlere teslim olmaktansa intihar etmesi lazım.
Paulus, Hitler’den daha dün teslim olma iznini istemesine rağmen, birliklerine teslim olma emrini vermeyi reddediyor. Kızıl Ordu’ya esir alındığında şehirdeki Almanların artık emrinde olmadığını söyleyecek.